بوتاکس: کاربردها، مراحل تزریق، عوارض جانبی و برندها

تزریق بوتاکس به یکی از روش‌های زیبایی متداول در جهان تبدیل شده است. با این حال، مانند هر درمان دیگری، برای بهره‌مندی بیشتر از مزایای آن و کاهش احتمال تجربه عوارض، نیاز به آگاهی‌هایی است. در ادامه با زیست لاین همراه باشید تا با بخشی از مزایا، هشدارها و ...آشنا شویم.

بوتاکس چیست؟

بوتاکس دارویی است که عضله را تضعیف و یا فلج می‌کند. بوتاکس در دوزهای پایین می‌تواند چین‌وچروک‌های پوست را کاهش بدهد و به بهبود برخی از ناراحتی‌های پوستی کمک کند. بوتاکس از سم بوتولونیم ساخته می‌شود و این سم همان سمی است که باعث مسمومیتی به نام بوتولیسم می‌شود.

گفتیم که بوتاکس یک سم است ولی وقتی پزشک آن را در دوزهای کم و به طرز صحیح مورد استفاده قرار بدهد می‌تواند فوایدی داشته باشد. این ماده هم مصرف آرایشی و زیبایی دارد و هم مصرف پزشکی.

بوتاکس چه کاربردی در حوزه زیبایی دارد؟

• خطوط پیشانی: بوتاکس برای کاهش خطوط افقی پیشانی که ناشی از بالا بردن ابروها هستند، استفاده می‌شود. این خطوط معمولاً با افزایش سن و تکرار حرکات عضلانی ایجاد می‌شوند.
• خطوط اخم (خطوط گلابلا): این خطوط عمودی بین ابروها که به عنوان خطوط اخم شناخته می‌شوند، با تزریق بوتاکس کاهش می‌یابند. سازمان غذا و دارو آمریکا در سال 2002 استفاده از بوتاکس برای درمان این خطوط را تأیید کرد.
• خطوط دور چشم (پای کلاغی): بوتاکس برای کاهش خطوط ریزِ دور چشم که هنگام خندیدن یا چشمان تنگ شدن ایجاد می‌شوند، استفاده می‌شود. این کاربرد در سال 2013 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تأیید شد.
• خطوط لب: بوتاکس می‌تواند برای کاهش خطوط ریز دور لب‌ها که ناشی از حرکات مکرر لب‌ها هستند، استفاده شود. هشدار: این کاربرد هنوز مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا نیست.
• چین و چروک‌های چانه و گوشه‌های دهان: بوتاکس می‌تواند برای کاهش چین و چروک‌های چانه و گوشه‌های دهان نیز استفاده شود. هشدار: این کاربرد هنوز مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا نیست.
• گردن: بوتاکس برای کاهش خطوط و چین و چروک‌های گردن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. هشدار: این کاربرد هنوز مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا نیست.

بوتاکس تنها برای کاربردهای زیبایی زیر توسط FDA تأیید شده است:

• خطوط اخم (خطوط گلابلا): تأیید شده در سال 2002.
• خطوط دور چشم (پای کلاغی): تأیید شده در سال 2013.

بوتاکس چه کاربردی در حوزه درمانی دارد؟

• میگرن مزمن: بوتاکس توسط FDA برای کمک به کاهش تعداد حملات میگرن در افرادی که بیش از ۱۵ روز در ماه دچار سردرد می‌شوند، تأیید شده است.
• تعریق بیش از حد (هایپرهیدروز): بوتاکس می‌تواند برای درمان تعریق بیش از حد زیر بغل استفاده شود. این تزریقات با مسدود کردن سیگنال‌های عصبی به غدد عرق، میزان تعریق را کاهش می‌دهند.
• اسپاسم‌های عضلانی: بوتاکس برای درمان اسپاسم‌های عضلانی در شرایطی مانند دیستونی گردن (اسپاسم‌های غیرقابل کنترل گردن) و اسپاسم‌های عضلانی ناشی از فلج مغزی استفاده می‌شود
• مشکلات مثانه: بوتاکس می‌تواند به کاهش بی‌اختیاری ادرار ناشی از مثانه بیش‌فعال کمک کند. این تزریقات به عضلات مثانه تزریق می‌شوند تا انقباضات غیرقابل کنترل را کاهش دهند.

مراحل تزریق بوتاکس چگونه است؟

مراحل تزریق بوتاکس به طور کلی شامل مراحل زیر است:

1. مشاوره اولیه

در ابتدا، یک جلسه مشاوره با پزشک برگزار می‌شود تا نیازها و انتظارات شما بررسی شود. پزشک نواحی مورد نظر برای تزریق را ارزیابی می‌کند و توضیحاتی در مورد فرآیند و نتایج احتمالی ارائه می‌دهد.

لطفا درباره نوع بوتاکسی که برای شما تزریق می‌شود و تاییدیه‌هایی که برند بوتاکس دارد اطلاعات به دست آورید. به عنوان مثال؛ آیا این محصول مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا است؟ آیا محل تزریق بوتاکس مورد تایید مراجع معتبر علمی مانند سازمان غذا و داروی آمریکا است ؟ و ...

2. آماده‌سازی

قبل از تزریق، ناحیه مورد نظر تمیز می‌شود؛ در برخی موارد، ممکن است از یک کرم بی‌حس‌کننده موضعی استفاده شود تا هر گونه ناراحتی کاهش یابد.

3. تزریق

پزشک با استفاده از یک سوزن بسیار نازک، مقدار کمی از بوتاکس را به عضلات مورد نظر تزریق می‌کند. تعداد تزریقات بستگی به ناحیه و میزان چین و چروک‌ها دارد. این فرآیند معمولاً کمتر از 30 دقیقه طول می‌کشد.

4. پس از تزریق

پس از تزریق، ممکن است پزشک توصیه‌هایی برای مراقبت‌های پس از تزریق ارائه دهد. این توصیه‌ها ممکن است شامل اجتناب از مالیدن ناحیه تزریق، اجتناب از فعالیت‌های شدید و عدم استفاده از الکل برای چند روز باشد.

5. نتایج

نتایج تزریق بوتاکس معمولاً بین 7 تا 14 روز پس از تزریق قابل مشاهده است و اثرات آن معمولاً بین 3 تا 6 ماه باقی می‌ماند.

بیشتر بخوانید

خطوط گردن چگونه به وجود می‌آیند و چه روش‌هایی برای کاهش آن وجود دارد؟

• 1403/08/17

قابلیت ارتجاعی پوست: روش‌هایی برای بهبود الاستیسیته پوست

• 1403/08/26

هیالورونیک اسید چیست و نحوه صحیح استفاده از آن چگونه است؟

• 1403/07/09

چرا چین و چروک در اطراف دهان ایجاد می‌شود و آیا می‌توان آن‎ها را کاهش داد؟

• 1403/08/28

تزریق بوتاکس برای چه افرادی مناسب نیست؟

• زنان باردار یا شیرده: به دلیل عدم وجود مطالعات کافی در مورد ایمنی بوتاکس در دوران بارداری و شیردهی، توصیه می‌شود که زنان باردار یا شیرده از این روش استفاده نکنند.
• افرادی که به بوتولینوم توکسین حساسیت دارند: اگر فردی به هر یک از ترکیبات بوتاکس حساسیت داشته باشد، نباید از این روش استفاده کند.
• افرادی با بیماری‌های عصبی-عضلانی: افرادی که به بیماری‌های عصبی-عضلانی مانند میاستنی گراویس یا سندرم لمبرت-ایتون مبتلا هستند، ممکن است به بوتاکس واکنش‌های نامطلوب نشان دهند.
• افرادی با عفونت‌های پوستی در محل تزریق: اگر در محل تزریق عفونت پوستی وجود داشته باشد، باید از تزریق بوتاکس خودداری شود تا از گسترش عفونت جلوگیری شود.
• افرادی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند: برخی داروها می‌توانند با بوتاکس تداخل داشته باشند و عوارض جانبی ایجاد کنند. بنابراین، افرادی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند باید قبل از تزریق بوتاکس با پزشک خود مشورت کنند.

عوارض جانبی بوتاکس چیست؟

عوارض جانبی شایع

• درد و تورم در محل تزریق: یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی بوتاکس، درد، تورم و کبودی در محل تزریق است. این عوارض معمولاً خفیف و موقتی هستند.
• سردرد: سردرد یکی دیگر از عوارض جانبی شایع بوتاکس است که معمولاً در چند روز اول پس از تزریق رخ می‌دهد.
• افتادگی پلک (پتوزیس): در برخی موارد، بوتاکس ممکن است باعث افتادگی موقت پلک‌ها شود. این عارضه معمولاً موقتی است و پس از چند هفته بهبود می‌یابد.
• خشکی یا آبریزش چشم: برخی افراد ممکن است پس از تزریق بوتاکس دچار خشکی یا آبریزش چشم شوند.

عوارض جانبی نادر

• علائم مشابه آنفولانزا: برخی افراد ممکن است پس از تزریق بوتاکس دچار علائم مشابه آنفولانزا مانند تب و خستگی شوند.
• ضعف موقت عضلات صورت: در موارد نادر، بوتاکس ممکن است باعث ضعف موقت عضلات صورت شود.
• عفونت در محل تزریق: اگرچه نادر است، اما ممکن است عفونت در محل تزریق رخ دهد.
• عوارض نادر و جدی: در موارد بسیار نادر، بوتاکس ممکن است به سایر قسمت‌های بدن پخش شود و علائمی مانند ضعف عضلانی، مشکلات تنفسی و مشکلات بلع ایجاد کند.

انواع برندهای بوتاکس معتبر در دنیا چیست؟

• بوتاکس: این برند معروف‌ترین و پرکاربردترین نوع بوتاکس است که برای درمان چین و چروک‌های صورت و برخی شرایط پزشکی استفاده می‌شود.
• دیسپورت:  این برند نیز تاییدیه FDA را دارد و برای درمان چین و چروک‌های متوسط تا شدید استفاده می‌شود.
• زئومین: این برند بوتاکس بدون پروتئین‌های اضافی است که ممکن است خطر واکنش‌های آلرژیک را کاهش دهد.

به صورت خلاصه برندهای زیر مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکاست:

•  Botox Cosmetic (OnabotulinumtoxinA)
•  Dysport (AbobotulinumtoxinA)
•  Xeomin (IncobotulinumtoxinA)

برای اطلاعات جامع و به روزتر می‌توانید به سایت  FDAمراجعه کنید زیرا ممکن است تغییراتی در این لیست در فواصل زمانی ایجاد شود. 

مراقبت‌های بعد از تزریق بوتاکس معمولا چیست؟

• عدم لمس یا ماساژ ناحیه تزریق: برای جلوگیری از پخش شدن بوتاکس به مناطق دیگر، از لمس یا ماساژ ناحیه تزریق خودداری کنید.
• اجتناب از فعالیت‌های شدید: حداقل به مدت 24 ساعت بعد از تزریق از انجام فعالیت‌های شدید و ورزش خودداری کنید. این کار می‌تواند به جلوگیری از پخش شدن بوتاکس کمک کند.
• عدم دراز کشیدن: تا 4 ساعت بعد از تزریق بوتاکس از دراز کشیدن خودداری کنید تا بوتاکس به درستی در محل تزریق باقی بماند.
• اجتناب از مصرف الکل: حداقل 24 ساعت قبل و بعد از تزریق بوتاکس از مصرف الکل خودداری کنید تا خطر کبودی کاهش یابد.
• استفاده از کمپرس سرد: برای کاهش تورم و کبودی می‌توانید از کمپرس سرد یا یخ استفاده کنید، اما این کار را به مدت کوتاه و با فاصله انجام دهید.
• اجتناب از استفاده از محصولات آرایشی: حداقل به مدت 24 ساعت بعد از تزریق از استفاده از محصولات آرایشی در ناحیه تزریق خودداری کنید.

آیا تزریق بوتاکس دردناک است؟

تزریق بوتاکس به طور کلی دردناک نیست، اما ممکن است برخی افراد کمی ناراحتی را تجربه کنند. در ادامه توضیحات بیشتری به نقل از چند منبع آمده است:

• بسیاری از افراد احساس می‌کنند که تزریق بوتاکس  ناراحتی زیادی ندارد. این ناراحتی معمولاً کوتاه مدت است و با استفاده از کرم‌های بی‌حس‌کننده یا کمپرس یخ می‌توان آن را کاهش داد.
• تزریق بوتاکس ممکن است باعث احساس سوزش یا ناراحتی خفیف در محل تزریق شود، اما این احساس معمولاً کوتاه مدت است و به سرعت از بین می‌رود.
• تزریق بوتاکس معمولاً دردناک نیست و بسیاری از افراد تنها احساس ناراحتی خفیفی را تجربه می‌کنند که به سرعت از بین می‌رود.

نکات ایمنی

برای کاهش خطر عوارض جانبی، مهم است که تزریقات بوتاکس توسط پزشکان مجرب و تحت شرایط کنترل شده انجام شود. همچنین، اطلاع‌رسانی کامل به پزشک در مورد تاریخچه پزشکی و داروهای مصرفی می‌تواند به کاهش خطرات کمک کند. 

نسبت به چه مواردی در تزریق بوتاکس باید هشیار بود؟

• محصولات قاچاق و بدون مجوز

 بوتاکس‌هایی که به‌طور غیرقانونی وارد کشور می‌شوند، اغلب فاقد کیفیت و استانداردهای لازم هستند. این محصولات ممکن است توسط افراد غیرمتخصص و بدون تأییدیه‌های لازم عرضه شوند.

• تزریق بوتاکس بدون مجوز پزشکی

در تبلیغات گاهی افرادی که مدرک پزشکی ندارند، ادعای توانایی در تزریق بوتاکس می‌کنند؛ این افراد ممکن است درک کافی از آناتومی صورت نداشته باشند و خطراتی چون تزریق اشتباه یا عفونت را برای مراجع به همراه بیاورند.

•  قیمت‌های مشکوک و تخفیف‌های سنگین

قیمت پایین می‌تواند نشان‌دهنده کیفیت پایین و محصولات غیرمجاز باشد. بوتاکس‌های ارزان ممکن است به علت تقلبی بودن یا استفاده از مواد غیرمجاز خطرناک باشند.

•  استفاده از نام‌های تجاری مشهور به‌صورت جعلی

 برخی تبلیغات از نام برندهای معتبر مثل "بوتاکس" برای جلب توجه استفاده می‌کنند، در حالی که محصول واقعی از برندهای نامعتبر و یا تقلبی است؛ این موضوع می‌تواند باعث نتایج نامطلوب و حتی خطرناک شود.

•  عدم اطلاع‌رسانی درباره عوارض احتمالی

برخی تبلیغات ممکن است خطرات جانبی یا عوارض بوتاکس را کم‌اهمیت جلوه دهند یا حتی نادیده بگیرند. بهتر است بدانیم که هر تزریق ممکن است عوارض جانبی داشته باشد.

•  ادعای تزریق بوتاکس برای تمام انواع چین و چروک

 گاهی ادعا می‌شود که بوتاکس برای رفع هر نوع چین و چروک مؤثر است، اما بوتاکس بیشتر برای خطوطی مانند خطوط اخم و پیشانی مناسب است و اثرات مشخصی دارد.

•  استفاده نادرست از تصاویر قبل و بعد

برخی تبلیغات ممکن است از تصاویر نادرست یا فتوشاپ شده استفاده کنند تا اثرات بوتاکس را بزرگنمایی کنند. تاکید بر اهمیت واقعی بودن تصاویر و نشان دادن نتایج منطقی و واقعی بسیار مهم است.

خلاصه

بوتاکس استفاده‌های درمانی و زیبایی دارد. این دارو می‌تواند چین‌وچروک‌های پوست را کاهش بدهد و به درمان برخی از اختلالات مربوط به سیستم عصب-عضلانی کمک می‌کند. اگر فردی بخواهد از بوتاکس استفاده کند، بهتر است ابتدا در مورد ریسک‌ها، هزینه و دیگر ملاحظات با متخصص مشورت کند.

 چگونه پزشک متخصص انتخاب کنیم؟

در انجام یک رویه یا پروسیجر زیبایی، چه جراحی و چه غیر جراحی، می‌توان انتخاب صحیح پزشک را مهم‌ترین عامل رضایت و موفقیت از آن پروسیجر زیبایی دانست. گاهی ممکن است ما تمایل به انجام یک رویه زیبایی داشته باشیم و با مراجعه به پزشک متخصص متوجه شویم که اصلاً گزینه مناسبی برای آن روش نیستیم.

احتمالاً در مسیر جستجو و انتخاب پروسیجر مورد نظرمان با نام چند پزشک آشنا خواهیم شد؛ باید اطلاعات مربوط به تخصص آن پزشکانِ محترم را فقط از طریق سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی  استعلام بگیریم زیرا هنوز هیچ منبع رسمی دیگری در ایران وجود ندارد که به صورت صحیح تخصص‌های دقیق پزشکان محترم در آن ذکر شده باشد.

به یاد داشته باشیم که امن‌ترین محل برای استعلام تخصص درمانگران محترم از همین سامانه است. پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی و عناوین درج شده در آن‌ها، وب‌سایت‌ها و عناوین درج شده در آن‌ها، حتی در وب‌سایت زیست‌لاین و ... منبع جامع و مناسبی برای استعلام تخصص صحیح پزشکان نیستند. به عنوان مثال ممکن است ما در روندِ انتخاب پروسیجر زیباییمان متمایل شویم از فردی که پزشک زیبایی است کمک بگیریم اما زمانی که اطلاعات ایشان را در سازمان نظام پزشکی استعلام بگیریم عنوان دیگری را مشاهده کنیم؛ زیرا هنوز در ایران تخصصی به نام پزشک زیبایی وجود ندارد و عنوان پزشک زیبایی همسو با مدارک دانشگاهی نیست.

پس خواهشمندیم برای استعلام نام پزشک و تخصص ایشان به سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی مراجعه کنید.

طاسی با الگوی زنانه: ویژگی‌های ظاهری، پیشگیری و درمان

• 1403/08/07