پی آر پی چیست؟ مزایا، عوارض و مراحل تزریق

پی‌آرپی (Platelet-Rich Plasma) یا پلاسما غنی از پلاکت ماده‌ای است که به عنوان یک روش درمانی با هدف تسریع روند بهبودی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پلاسما بخشی از خون انسان است که حاوی فاکتورهای خاص و پروتئین‌هایی است که به لخته شدن خون کمک می‌کنند و در عین حال موجب رشد سلول‌ها می‌شوند.

پژوهشگران با جدا کردن پلاسما از خون و غلیظ کردن آن، پی آر پی را تهیه می‌کنند. اعتقاد بر این است که تزریق پی‌آرپی به بافت‌های آسیب‌دیده، سلول‌های جدید و سالم تولید می‌کند و به روند بهبودی سرعت می‌بخشد. به دلیل وجود غلظت بالایی از عوامل رشد در پی‌آرپی، پژوهشگران بر این باورند که بافت‌های آسیب‌دیده سریع‌تر ترمیم می‌شوند. با این حال، این نوع درمان هنوز به طور کامل تأیید نشده و سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نیز آن را تأیید نکرده است.

 کاربردهای تزریق پی‌آرپی چیست؟

پژوهشگران استفاده از پی‌آرپی را در موارد مختلفی آزمایش کرده‌اند:

• ریزش مو: پی‌آرپی برای تحریک رشد مو و کاهش ریزش آن در کف سر تزریق می‌شود.
• آسیب‌های تاندون: برای درمان آسیب‌های تاندون، مانند تاندون آرنج، تاندون پا، تاندون آشیل در قوزک پا و تاندون زانو، از پی‌آرپی استفاده شده است.
• جراحات ناشی از ضربه: ورزشکاران برای درمان جراحات ناشی از ضربه مانند کشیدگی عضلات همسترینگ یا پیچ خوردگی زانو از پی‌آرپی بهره می‌برند.
•  ترمیم‌های بعد از عمل جراحی: در برخی موارد، پزشکان پس از جراحی‌هایی مانند ترمیم تاندون پاره شده یا رباط صلیبی از پی‌آرپی استفاده می‌کنند.
• آرتروز زانو: تزریق پی‌آرپی به زانو برای کاهش علائم آرتروز نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

به یاد داشته باشید که پژوهش‌های گسترده‌تری برای حمایت از اثرگذاری پی‌آرپی در موارد فوق نیاز است.

 چگونه برای تزریق پی‌آرپی آماده شویم؟

نحوه آماده شدن برای تزریق پی‌آرپی به نوع درمان بستگی دارد. گاهی اوقات پیش از تزریق، از محلول‌های بی‌حس‌کننده موضعی استفاده می‌شود که لازم است بیمار کمی زودتر در مرکز حاضر باشد. در برخی موارد، بی‌حسی موضعی با پی‌آرپی ترکیب می‌شود تا درد کاهش یابد. اگر تزریق پی‌آرپی در حین جراحی انجام شود، باید پیش از جراحی دستورات پزشک را رعایت کرد.

 مراحل تزریق پی‌آرپی چگونه است؟

مراحل یک تزریق پی‌آرپی معمول به شرح زیر است:

• جمع‌آوری خون: پزشک مقدار مناسبی از خون را از شما می‌گیرد، که بسته به محل تزریق متفاوت است.
• جداسازی پلاسمای غنی از پلاکت: خون در سانتریفیوژ قرار داده می‌شود تا اجزاء آن از هم جدا شوند؛ این مرحله حدود 15 دقیقه زمان می‌برد.
•  آماده‌سازی پلاسما: پلاسمای جدا شده برای تزریق آماده می‌شود.
• تزریق: پزشک با کمک تصویربرداری اولتراسوند، موقعیت دقیق تزریق را مشخص کرده و پی‌آرپی را به ناحیه مورد نظر تزریق می‌کند.

 عوارض جانبی تزریق پی‌آرپی چیست؟

به دلیل اینکه پی‌آرپی به پوست تزریق می‌شود، ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشد. از آنجا که پی‌آرپی حاوی مواد گرفته‌شده از بدن خود بیمار است، خطر واکنش آلرژیک بسیار پایین است، اما این تزریق همچنان با ریسک‌هایی همراه است، از جمله:

• عفونت
•  آسیب عصبی
•  درد در محل تزریق
• آسیب به بافت

پیش از تزریق پی‌آرپی، بهتر است با پزشک درباره این ریسک‌ها مشورت کنید و توصیه‌های لازم برای کاهش آن‌ها را رعایت کنید.

 زمان مورد نیاز برای ریکاوری از پی‌آرپی چه مدت است؟

اگر تزریق پی‌آرپی پس از جراحی انجام شود، پزشک ممکن است توصیه کند ناحیه تزریق را مدتی استراحت دهید. اما این استراحت بیشتر به نوع جراحت بستگی دارد تا خود تزریق. اکثر بیماران بلافاصله پس از تزریق می‌توانند به فعالیت‌های روزانه خود بازگردند.

به طور کلی، انتظار تأثیر فوری از پی‌آرپی نداشته باشید؛ چند هفته یا حتی چند ماه طول می‌کشد تا ناحیه تزریق شده بهبود یابد یا نتایج مورد انتظار، مانند رشد مجدد مو، مشاهده شود.

چگونه پزشک متخصص انتخاب کنیم؟

در انجام یک رویه یا پروسیجر زیبایی، چه جراحی و چه غیر جراحی، می‌توان انتخاب صحیح پزشک را مهم‌ترین عامل رضایت و موفقیت از آن پروسیجر زیبایی دانست. گاهی ممکن است ما تمایل به انجام یک رویه زیبایی داشته باشیم و با مراجعه به پزشک متخصص متوجه شویم که اصلاً گزینه مناسبی برای آن روش نیستیم.

احتمالاً در مسیر جستجو و انتخاب پروسیجر مورد نظرمان با نام چند پزشک آشنا خواهیم شد؛ باید اطلاعات مربوط به تخصص آن پزشکانِ محترم را فقط از طریق سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی  استعلام بگیریم زیرا هنوز هیچ منبع رسمی دیگری در ایران وجود ندارد که به صورت صحیح تخصص‌های دقیق پزشکان محترم در آن ذکر شده باشد.

به یاد داشته باشیم که امن‌ترین محل برای استعلام تخصص درمانگران محترم از همین سامانه است. پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی و عناوین درج شده در آن‌ها، وب‌سایت‌ها و عناوین درج شده در آن‌ها، حتی در وب‌سایت زیست‌لاین و ... منبع جامع و مناسبی برای استعلام تخصص صحیح پزشکان نیستند. به عنوان مثال ممکن است ما در روندِ انتخاب پروسیجر زیباییمان متمایل شویم از فردی که پزشک زیبایی است کمک بگیریم اما زمانی که اطلاعات ایشان را در سازمان نظام پزشکی استعلام بگیریم عنوان دیگری را مشاهده کنیم؛ زیرا هنوز در ایران تخصصی به نام پزشک زیبایی وجود ندارد و عنوان پزشک زیبایی همسو با مدارک دانشگاهی نیست.

پس خواهشمندیم برای استعلام نام پزشک و تخصص ایشان به سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی مراجعه کنید.