اسکلروتراپی چیست؟ مزایا، عوارض و روش انجام
اسکلروتراپی روشی درمانی است که طی آن، پزشک با تزریق دارو به داخل رگ‌های خونی یا لنفاوی، باعث انقباض و جمع‌شدن این عروق می‌شود. این روش بیشتر برای درمان رگ‌های واریسی یا عنکبوتی استفاده می‌شود و به جراحی نیازی ندارد؛ تنها با یک تزریق، تاثیرگذاری خود را نشان می‌دهد.
همچنین، این روش می‌تواند به درمان اختلالات عروقی و لنفاوی کمک کند که باعث ایجاد مشکلاتی در عروق می‌شوند. در اسکلروتراپی، محلولی به‌طور مستقیم به داخل رگ خونی یا لنفاوی تزریق می‌شود که باعث انقباض و متورم‌شدن رگ می‌گردد. این تورم، جریان خون یا مایع لنف را متوقف کرده و رگ‌ها جمع و چروک می‌شوند. این روش از قرن نوزدهم مورد استفاده قرار گرفته و تکنیک‌های آن در دهه‌های اخیر بهبود یافته است.
این مقاله به بررسی کاربردهای اسکلروتراپی، انتظاراتی که باید از این درمان داشته باشید و مدت زمان ریکاوری آن می‌پردازد.
اسکلروتراپی برای درمان چه مشکلاتی استفاده می‌شود؟
اسکلروتراپی می‌تواند به بهبود مشکلات ناشی از رگ‌های واریسی کمک کند. واریس زمانی رخ می‌دهد که رگ‌ها متورم شده و خون در آنها تجمع یابد. این رگ‌ها ممکن است دردناک شوند و به مشکلات پوستی مانند جوش و راش منجر شوند. اسکلروتراپی با منقبض کردن رگ‌ها، اثرات منفی واریس را کاهش داده و ظاهر رگ‌ها را بهبود می‌بخشد.
اسکلروتراپی همچنین برای درمان برخی مشکلات دیگر نیز استفاده می‌شود:
- رگ‌های لنفاوی تغییر شکل داده
این رگ‌ها مایع لنف را حمل می‌کنند که به سیستم ایمنی در مبارزه با عفونت کمک می‌کند.
- هموروئید
در مواردی که درمان‌های دیگر بی‌اثر بوده‌اند، اسکلروتراپی می‌تواند به بهبود هموروئید کمک کند.
- هیدروسل
تجمع مایع در یکی از حفره‌های بدن که اغلب در بیضه‌ها رخ می‌دهد.
چه زمانی باید به اسکلروتراپی فکر کنیم؟
همه افراد مبتلا به واریس یا مشکلات مشابه، به اسکلروتراپی نیاز ندارند. بهتر است این افراد ابتدا با پزشک خود مشورت کنند تا در صورت نیاز، این درمان انجام شود. درمان‌های جایگزین، مثل تغییر سبک زندگی و استفاده از روش‌های کم‌تهاجمی، ممکن است در برخی موارد کارساز باشند.
افراد مبتلا به واریس که یکی از علائم زیر را تجربه می‌کنند، می‌توانند به اسکلروتراپی فکر کنند:
- دردناک بودن رگ‌ها
- سنگینی یا درد در پاها
- خشکی و پوسته‌پوسته شدن پوست
- وجود راش پوستی اطراف رگ‌ها
از اسکلروتراپی چه انتظاراتی باید داشته باشیم؟
اسکلروتراپی معمولاً در مطب پزشک متخصص پوست انجام می‌شود و به بی‌حسی نیاز ندارد. به‌طور معمول، نیازی به آمادگی خاصی برای این درمان وجود ندارد، اما بهتر است پیش از درمان از مصرف لوسیون و روغن خودداری کنید.در حین انجام اسکلروتراپی، فرد به پشت دراز کشیده و پاها کمی بالاتر از سر قرار می‌گیرند. پزشک ناحیه موردنظر را ضدعفونی کرده و محلول منقبض‌کننده را به‌وسیله یک سوزن نازک به داخل رگ تزریق می‌کند. ممکن است در حین تزریق، سوزش یا خارش خفیفی احساس شود. بعد از تزریق، پزشک ناحیه را ماساژ می‌دهد و در بعضی موارد، بیمار ممکن است نیاز به پوشیدن جوراب واریس داشته باشد. در بسیاری از موارد، چند جلسه درمانی برای خشک شدن کامل رگ‌ها موردنیاز است.
ریسک‌های اسکلروتراپی چیست؟
اسکلروتراپی به‌طور کلی روشی ایمن است اما مانند اکثر درمان‌ها همراه با عوارض جانبی نیز هست. تحقیقات نشان می‌دهند که این درمان در ۷۵ تا ۹۰ درصد موارد به بهبود واریس کمک می‌کند، اما ممکن است به چند جلسه نیاز باشد. شایع‌ترین عوارض جانبی شامل سوزش، قرمزی و درد خفیف است که معمولاً به‌مرور زمان برطرف می‌شود.
در برخی موارد نادر، احتمال واکنش‌های آلرژیک یا تشکیل لخته خونی در رگ تزریق‌شده وجود دارد. اگر علائم خطرناکی مثل درد قفسه سینه، مشکلات تنفسی یا گیجی بروز کند، فرد باید به‌سرعت به درمان اورژانسی مراجعه کند.
چه روش‌هایی جایگزین‌های اسکلروتراپی می‌توانند باشند؟
- کرایوتراپی: فریز کردن رگ‌ها
- لیزر درمانی: استفاده از نور لیزر برای خشک کردن رگ‌ها
- قطع رگ: استفاده از حرارت برای بستن رگ واریسی
- جراحی و برداشتن رگ‌ها
اسکلروتراپی یک روش مؤثر برای درمان رگ‌های واریسی و سایر مشکلات مشابه است. عوارض جانبی آن نادر است و در صورت نگرانی، فرد باید با پزشک خود مشورت کند تا بهترین روش درمانی برای او انتخاب شود.
چگونه پزشک متخصص انتخاب کنیم؟
در انجام یک رویه یا پروسیجر زیبایی، چه جراحی و چه غیر جراحی، می‌توان انتخاب صحیح پزشک را مهم‌ترین عامل رضایت و موفقیت از آن پروسیجر زیبایی دانست. گاهی ممکن است ما تمایل به انجام یک رویه زیبایی داشته باشیم و با مراجعه به پزشک متخصص متوجه شویم که اصلاً گزینه مناسبی برای آن روش نیستیم.
احتمالاً در مسیر جستجو و انتخاب پروسیجر مورد نظرمان با نام چند پزشک آشنا خواهیم شد؛ باید اطلاعات مربوط به تخصص آن پزشکانِ محترم را فقط از طریق سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی استعلام بگیریم زیرا هنوز هیچ منبع رسمی دیگری در ایران وجود ندارد که به صورت صحیح تخصص‌های دقیق پزشکان محترم در آن ذکر شده باشد.
به یاد داشته باشیم که امن‌ترین محل برای استعلام تخصص درمانگران محترم از همین سامانه است. پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی و عناوین درج شده در آنها، وب‌سایت‌ها و عناوین درج شده در آنها، حتی در وب‌سایت زیست‌لاین و ... منبع جامع و مناسبی برای استعلام تخصص صحیح پزشکان نیستند. به عنوان مثال ممکن است ما در روندِ انتخاب پروسیجر زیباییمان متمایل شویم از فردی که پزشک زیبایی است کمک بگیریم اما زمانی که اطلاعات ایشان را در سازمان نظام پزشکی استعلام بگیریم عنوان دیگری را مشاهده کنیم؛ زیرا هنوز در ایران تخصصی به نام پزشک زیبایی وجود ندارد و عنوان پزشک زیبایی همسو با مدارک دانشگاهی نیست.
پس خواهشمندیم برای استعلام نام پزشک و تخصص ایشان به سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی مراجعه کنید.
منابع
- What is sclerotherapy? Uses, price, what to expect, and all else you need to know
https://www.medicalnewstoday.com/articles/320282
